Dutch Design Week 2022
Dutch Design Week is een grootschalig en internationaal jaarlijks evenement in Eindhoven waarbij design in allerlei facetten centraal staat. Negen dagen lang presenteren ontwerpers – in de meest brede zin van het woord – hun ideeën, af en onaf. Als bezoeker heb je de mogelijkheid te kijken, in gesprek te gaan en deel te nemen aan experimenten, onderzoeken, debatten en workshops.
Met de Sioo Expeditie Dutch Design Week bezocht ik dit evenement in oktober 2022 en ging ik op verkenning naar aanknopingspunten voor mijn werk bij organisatieveranderingen. Omdat de vraagstukken van vandaag, de ideeën en oplossingen van morgen nodig hebben.
Tijdens mijn verblijf in Eindhoven heb ik een aantal keren kort verslag gedaan van mijn indrukken. Deze verslagen zijn eerder op LinkedIn gepubliceerd.
Dinsdagavond 25 oktober 2022
“Wat doet een organisatieadviseur nou op de Dutch Design Week?”
Goede vraag die ik kreeg toen ik van mijn plan vertelde.
Het is voor mij om te beginnen een weerzien met Eindhoven. Ruim 11 jaar geleden had ik hier mijn allereerste zzp-opdracht bij de afbouw van de stichting Palet. Twee dagen per week reisde ik voor dag en dauw met de trein van Amsterdam naar Eindhoven en liep ik van het station naar het grote pand op de Willemstraat. Toen de organisatie sloot en in liquidatie ging, verhuisde het kantoor naar een bedrijfsverzamelgebouw in een oude Philipsfabriek op Strijp-S. Het contrast had niet groter gekund. Tussen de start-ups sloot Palet daar haar verhaal af. (Raar eigenlijk dat er wel een naam is voor een beginnend bedrijf, maar geen mooi woord voor een bedrijf dat ermee stopt. Goed eindigen verdient een trotse term. Iemand een suggestie?) Nu dus weer voor een paar dagen terug in Eindhoven.
En nee, dat is geen antwoord op de vraag. De komende dagen dwaal ik door Eindhoven op Sioo Expeditie Dutch Design Week, met een leuke groep mensen en twee gidsen. Het antwoord nog niet weten op de vraag is daarbij precies het goede startpunt.
Woensdagochtend 26 oktober 2022
“Wat doet een organisatieadviseur nou op de Dutch Design Week?”
Iets nieuws willen, maar in essentie het oude blijven doen.
Zei Einstein daar niet iets wijs over? Ik daag de mensen met wie ik werk uit om het anders te doen als ze vast lopen of als ze het anders willen. Dan moet ik ook bereid zijn om het zelf eens echt anders te doen. Practice what you preach!
Dus ik doe het anders. Ik begeef mij de komende drie dagen op terreinen ver buiten mijn ambacht en expertise, in de wereld van ontwerp en kunst, van visionairs en bouwers. Niet in mijn eentje, zoals ik gewend ben, maar met een groep. Met Rita, collega-deelnemer, ga ik een reportage maken – iets wat wij allebei nooit eerder gedaan hebben. Mijn eerste indrukken deel ik hier. Niet denken en bedenken, maar doen en maken. All the way anders.
Met in mijn achterhoofd mijn professionele vraagstuk ‘wanneer werkt het?’, volg ik vooral mijn nieuwsgierigheid. Ik ga op bezoek bij ontwerpers en makers. Ik stap in workshops zonder het doel te weten. Ik laat mij inspireren door de verhalen van anderen.
Geen idee wat dit gaat worden en of dit wat gaat worden, maar dat ik er anders uitkom dan dat ik erin ga, dat is zeker.
Donderdagochtend 27 oktober 2022
“Wat doet een organisatieadviseur nou op de Dutch Design Week?”
Je kunt je eigen pad zoeken. Zelfs als het dezelfde weg is die anderen ook gebruiken, kan het door jouw eigen beelden over die weg een volstrekt uniek pad lijken.
Vorige week was het kermis bij mij in de buurt. Dat is nou zoiets dat bij iedereen verschillende gevoelens oproept. Attracties, suikerspinnen, draaimolen, schiettent, botsauto’s, harde muziek, knipperde lichten. Voor de één is het het jaarlijkse uitje met de familie, voor het eigen plezier. Voor de ander betekent de kermis deel zijn van een gemeenschap; het dorpsfeest van het jaar waar je gewoon bij moet zijn. Voor weer een ander is het een gelegenheid om anoniem in een menigte op te gaan en als groep de confrontatie op te zoeken met het gezag, zoals dat vorige week in mijn buurtje gebeurde. De volgende heeft een gloeiende hekel aan de kermis en vermijdt het hele spektakel. Eén en hetzelfde ding, verschillende perspectieven, verschillende belevingen.
Met de groep bezochten wij gister het Klokgebouw en omgeving op Strijp-S. We liepen in kleine groepjes min of meer dezelfde route en kwamen met heel verschillende verhalen terug. Door het enorme aanbod, maak je natuurlijk keuzes. Net waar je interesse naar uitgaat of wat je aandacht trekt. Maar ook de stands die meerdere van ons hebben gezien, hebben we verschillend beleefd.
Een conceptuele installatie over een kunstmatige baarmoeder, een presentatie over citizen data, een voedingsadvies op basis van een bodyscan, alternatieven voor plastic, een vervoersmiddel van de toekomst. De één herinnert zich de boodschap, de ander het enthousiasme van de boodschapper, de volgende de trend waar het deel van uit maakt of de techniek erachter, weer een ander de belevenis die je daarbij kon ondergaan. Het is maar net met welke ogen, vanuit welk perspectief, met wat voor vragen je ernaar kijkt.
De verhalen van de anderen helpen mij om het van een andere kant te bekijken. Fascinerend om in zo’n korte tijd zoveel ervaringen op te kunnen doen. Ik kan telkens een andere bril opzetten, op een andere manier naar de dingen kijken en merken wat dat betekent voor wat ik er uit meeneem. Een grote proeftuin in meerdere opzichten.
Vrijdagochtend 28 oktober 2022
“Wat doet een organisatieadviseur nou op de Dutch Design Week?”
Niet alles heeft een diepere betekenis. Dat maakt het er niet minder om.
Het PSV stadium was gisteravond het middelpunt van Eindhoven. Een kolkende, zingende UFO midden in de stad. Het had een megalomane installatie kunnen zijn als er een DDW locatiebord aan had gehangen. Nóg iets om te bekijken. Een fascinerende parallelle bubbel. Arsenal verloor.
Gisteren, dag 2, een heel behoorlijke vangst binnengehaald.
- Het kost tijd om op gang te komen. In een workshop over focus aanbrengen in je leven vanuit een ontwerpbenadering, werkten we met voorbedrukte stickertjes – plaatjes en tekst. Deze niet originele prompts hielpen als een soort trampoline om mijn draai in het proces te vinden. Eerst maar eens doen en er dan iets van mijzelf van maken. Sneller in de flow, minder lang worstelen.
- Het maakt verschil of ik alleen kijk, ook het bordje lees, iemand om uitleg vraag of doorvraag en in gesprek ga. Bijna zonder uitzondering prikkelt het mijn nieuwsgierigheid en vergroot het mijn interesse als ik meer verbinding zoek. Ongeacht of het onderwerp mij per se ligt. Meer interactie maakt het waardevoller.
- Het maakt uit of ik de moeite neem om even te blijven daar waar het niets lijkt te zijn. Verwonderen en puzzelen en dan dat vrolijke lichte gevoel als ik ontdek waar het echt om gaat. En soms kom ik er gewoon echt niet achter of iets oprecht of ironisch is, zoals bij een fotoserie over blokfluiten. Mijn vrolijkheid is er niet minder om.
- Bij een afdakje gemaakt van aan elkaar gesmolten flessen was de oorsprong zichtbaar in het eindresultaat. Ergens anders bleken lieflijke pastelkleurige teletubbie-achtige vormen van keramiek het eindproduct van een proces met zeer giftige gassen. Soms is het wat het lijkt, soms niet.
Zo maar een paar ervaringen. Nog één dag DDW te gaan…
Vrijdagavond 28 oktober 2022
“Wat doet een organisatieadviseur nou op de Dutch Design Week?”
Tijd is als een lang koord dat krinkelt en waar af en toe een lus in zit waardoor heden en verleden elkaar op punten raken.
Op de laatste dag, vrijdag, liep ik met mijn vader mee. Een man van vele ambachten. Machinist op de grote vaart, elektricien, lasser, timmerman, bronsgieter en huisvader. Hij zat in de tentoonstellingsbouw, maakte maquettes, prototypes en hielp ontwerpers en kunstenaars met hun projecten. Door zijn ogen heb ik vandaag gekeken, heb ik rondgelopen en gepraat – zonder haast, genoten van al wat ik zag. De objecten, producten, concepten. In de werkplaatsen de geur van gezaagd hout, van metaal en machineolie. Iets laten werken en het mooi maken. Verbeelding, functionaliteit en ambacht. Hij had het daar mooi gevonden. Mijn vader is 14 jaar geleden overleden.
Als het over tijd gaat, leken de afgelopen dagen op de DDW een elastiekje, dat ik zo ver mogelijk heb opgerekt om er zo veel mogelijk in te stoppen. Zonder afleiding en zonder focus. Actief en intuïtief. Oefenen in het anders doen. Dat elastiekje schiet nu straks weer in elkaar. De sterk geconcentreerde opbrengst is voldoende om het de komende tijd elke dag een druppeltje anders te doen.
Ik reis naar huis met wat Maxime Benvenuto vrijdagmiddag zei: “Ambition for change needs another realization of time.”